Abstract | Full Text PDF

Abstract | Full Text PDF

Öjeni, bitki ve hayvanlarla başlayıp, insanı da doğal sınırlarının ötesinde bir biyolojik gelişmişliğe ulaştırmayı amaçlayan çabaların sürdürüldüğü bir alandır. İtiraz edilmesi zor bir amaca yönelmiş olmakla birlikte, uzun erimde ayırımcılığa yol açması, kullanılan yöntemlerin yol açtığı etik değer ihlalleri öjeninin genel olarak reddedilmesine neden olmaktadır. Bu reddedişin edebiyattaki ve sinemadaki yansıması sayılabilecek çok sayıda eser bulunmaktadır. Bu çalışmada söz konusu eserlerden üçü, anlattığı olaylar öjenist distopyalarda geçen iki roman ve bir film; ilki Jean-Christophe Grangé’ın yazdığı Kızıl Nehirler, ikincisi Aldous Huxley’in yazdığı Cesur Yeni Dünya kitapları ile son olarak Andrew Niccol’ün senaristliğini ve yönetmeliğini yaptığı Gattaca filmi tanıtılmış ve değerlendirilmiştir.

Eugenics is an area that sustained the aimed efforts to reach a biological evolution beyond the natural limits of plants and animals as well as human beings. Although, eugenics is destined to a challenging goal to oppose, it leads to discrimination in the long run, methods of eugenics cause violation of ethical values which eventually calls forththe rejection of eugenics in general. There are many artworks in literature and cinema that reflect this rejection. In this study, three of these artworks, which are set in a eugenicists dystopias, introduced and interpreted. The first and the second one are novels, the first one is Blood Red Rivers written by Jean-Christophe Grangé, the second one is Brave New World written by Aldous Huxley and the last one is a movie named Gattaca written and directed by Andrew Niccol.

Abstract | Full Text PDF

Neden bilimsel felsefe? Neden Hans Reichenbach? Felsefe ve etik dikkate alındığında, bilimsel felsefenin yöntembilimsel (metodolojik) yaklaşımını benimsememiz için iyi bir nedenimiz var mı? Felsefeciler vardıkları yargılardan sorumlu tutulabilirler mi? Mantıkçı pozitivizm, mantıkçı empirisizm ve Hans Reichenbach’in savunduğu anlamadaki bilimsel felsefe yaklaşımlarını benimseyen Yaman Örs’e (1936-2016) göre, vardır ve tutulmalıdırlar. Önemli bir biyoetikçi olan Yaman Örs, Türkiye’de bu akademik alanın gelişmesinde oldukça mühim bir role sahiptir. Değişik alanlarda çok sayıda oldukça değerli çalışmaları vardır. Fakat, bu makalede, onun, felsefe için bilimsel felsefenin önemi, etiğin yöntembilimi (metodolojisi) ve biyoetik ve tıp etiğinde karşımıza çıkan ahlaki sorunlar konularını kapsayan çalışmaları üzerinde durulmuştur. Bir bilimsel felsefeci olarak Yaman Örs’ün yöntembilimsel yaklaşımı ve bunun etik ve kısmen biyoetik için öneminin incelenmesi, bu makalenin amacını oluşturmaktadır. Ayrıca bu makalede, görünüşe göre Yaman Örs tarafından ilk kez düşünülüp, ortaya konmuş ve sadece tıp etiği ve biyoetik için değil, aynı zamanda akademik bir alan olarak felsefe için de önem taşıyan, “felsefenin etiği”, “felsefe yapmanın etiği” ve “felsefecilerin etiği”, “biyoetik ve tıbbi etik’te sorun kümeleri” gibi terimlerin önemi vurgulanacaktır.

Why scientific philosophy? Why Hans Reichenbach? Is there a good reason for us to adopt the methodological approach of scientific philosophy when philosophical activity and ethics is considered? Should the philosophers be held responsible from the judgments they arrive at? According to Yaman Örs (1936-2016), who embraces the approaches of logical positivism, logical empiricism and scientific philosophy, basically as defended by Hans Reichenbach, there is and they should. Yaman Örs, the late prominent bioethicist, has played a crucial leading role in the development of this academic field in Turkey. He has a great number of invaluable works in different fields. But, this paper focuses on his works in which he covered the importance of scientific philosophy for the philosophical activity, the methodology in ethics and the moral issues arising in the field of bioethics and medical ethics. The main aim of this paper is to examine the methodological approach of Yaman Örs as a scientific philosopher and the significant role it plays in ethics and, in part, bioethics. This paper will also signify in detail the importance of the terms, “the ethics of philosophy or philosophizing”, “the ethics of philosophers”, “the problem sets in bioethics and medical ethics”, and “ethics of the professions as differentiated extensions of ethics”, all of which seem to be first raised by Yaman Örs and are quite important not only for medical ethics and bioethics, but also for philosophy as an academic field of study.

Abstract | Full Text PDF

GİRİŞ ve AMAÇ: Eski çağlardan beri insanlar tarımda birim alandan verimi artırmak için çeşitli metotlar kullanmışlardır. Bitkisel üretimde ekonomik kayıplara neden olan hastalık ve zararlılar ile mücadele yöntemleri şüphesiz insanoğlunun tarımda sürekli kullanıp geliştirdiği metotların başında gelmektedir. Ayrıca insanların 20. yüzyıldan buyana özellikle klorlandırılmış hidrokarbonların bulunmasından sonra tarım alanlarında zararlarla mücadelede kimyasal ilaçları çok yoğun kullandıkları bilinmektedir. Ancak son yıllarda kimyasal pesitisitlerin çevre ve insan sağlığında ciddi zararlara neden olabileceği fikri önem kazanmıştır. Bununla birlikte kimyasal pestisitlerin sadece insan ve çevre sağlığındaki zararlarının dışında yaban hayatı biyolojisini etkilemekle birlikte bazı türlerin azalmasına ve sonuçta yok olmalarına sebep oldukları düşünülmektedir. Dolayısıyla çok yoğun kullanılan kimyasal pestisitler nedeniyle bazı böcek türleri nesillerinin etkilendiği söylenebilir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu kapsamda Diyarbakır’da Dicle ovası içerisinde yer alan ve tarımın çok yoğun yapıldığı alanlar ile ova dışında kalan ve tarımın nispeten daha az yapıldığı dağlık alanlar ziyaret edilerek tarım ve tarım dışı alanlarda bulunan bitkiler incelenip gerek atrap gerek aspiratör yardımıyla mevcut böcek türleri toplanılmış ve yoğunlukları incelenmiştir. Ayrıca bölgede kimyasal pestisitlerin kullanma yoğunluklarını belirlemek amacıyla bölgede faaliyette bulunan 90 üretici ile görüşülmüştür. Yapılan gözlemler neticesinde tarıma elverişli alanlara sahip Dicle ovasında daha çok buğday, pamuk ve mısır üretiminin yoğunlukta olduğu Dicle ovası dışında kalan dağlık alanlarda ise sebzecilik ve meyveciliğin daha fazla yapıldığı tespit edilmiştir.
BULGULAR: Tarla tarımın fazla yapıldığı alanlarda üç kez yapılan ilaçlama %36 oranla daha fazla olurken bahçe tarımının yapıldığı alanlarda ise bir kez yapılan ilaçlama %43 oranla daha yüksek düzeyde olduğu saptanmıştır.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Bu ilaçlamalar neticesinde bazı gruplar azmanlaşırken diğer bazı böcek gruplarının neredeyse yok olduğu izlenmiştir. Yürütülen bu çalışmada Diyarbakır tarım alanlarında kullanılan kimyasal pestisitlerin böceklerin tür çeşitliliğine olan etkisi belirlenmeye çalışılmıştır.

INTRODUCTION: Since ancient times, people have used a variety of methods to increase efficiency from the unit area in agriculture. The methods to combat diseases and harmful factors causing economic loss in vegetable production are undoubtedly one of the methods that human beings have constantly used and developed in agriculture. It is also known that since the 20th century, people have been using chemical drugs to fight against harms in agricultural areas after the presence of particularly chlorinated hydrocarbons. However, in recent years, the idea that chemical pesticides can cause serious damages to the environment and human health has gained importance. However, it is thought that chemical pesticides affect not only human and environmental health damages but wildlife biology, but also cause some species to decrease and eventually to disappear. Therefore, it can be said that some insect species generations are affected by chemical pesticides which are used extensively.
METHODS: In this context, the areas in Dicle plain in Diyarbakir where the agriculture is very concentrated and the mountainous areas outside of the plain and where the agriculture is relatively less, were visited and the plants found in agriculture and non-agricultural areas were examined and the existing insect species were collected and their concentrations were examined with the aid of atrap and aspirator. It was also discussed with 90 producers operating in the region to determine the intensity of use of chemical pesticides in the area. As a result of the observations made, it has been determined that more fruit and vegetables are produced in the mountainous areas except for the Dicle ovary where wheat, cotton and maize production is concentrated in the Dicle ruby ​​which has suitable fields for cultivation.
RESULTS: In the areas where field agriculture is overused, the number of triplications is 36% higher, whereas in the fields where garden agriculture is done, it is found that the number of triplications is 43% higher.
DISCUSSION AND CONCLUSION: As a result of these spraying, some groups were observed to be almost free from other insect groups. In this study, it was tried to determine the effect of chemical pesticides used in agricultural areas of Diyarbakır on species diversity of insects.

Abstract | Full Text PDF

Abstract | Full Text PDF

Abstract | Full Text PDF

Abstract | Full Text PDF