Türkiye’de sağlıklı genç erişkin erkeklerde koroner risk faktörlerinin incelenmesi: Kesitsel bir analiz

Barçın, Cem; Tapan, Serkan; Kurşaklıoğlu, Hürkan; İyisoy, Atila; Köse, Sedat; Kılıç, Selim; Işık, Ersoy

Cem Barçın¹, Serkan Tapan², Hürkan Kurşaklıoğlu³, Atila İyisoy³, Sedat Köse³, Selim Kılıç⁴, Ersoy Işık³

¹Jandarma Hastanesi, Kardiyoloji Servisi, Ankara
²Jandarma Hastanesi, Biyokimya Servisi, Ankara
³Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
⁴Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Epidemiyoloji Bilim Dalı, Ankara

Amaç: Bu çalışmada, düzenli egzersiz yapan ve aynı diyetle beslenen sağlıklı genç erişkin erkeklerde koroner risk faktörleri belirlendi; sonuçlar TEKHARF kohort çalışmasında bildirilen değerler ile karşılaştırıldı. Çalışma planı: Askeri okulda okuyan 1173 erkek (ort. yaş 21.4±1.5) çalışmaya alındı. Olgular en az altı aydan beri aynı diyetle (yaklaşık 4000-4500 kcal/gün) beslenmekte ve düzenli olarak günde yaklaşık bir saat egzersiz yapmaktaydı. Biyokimyasal analiz için tüm olgulardan 12 saatlik açlıktan sonra kan alındı. Arteriyel kan basınçları, bel ve kalça çevreleri ölçüldü. Sigara içen olgular üç grupta değerlendirildi (günde 1-10 adet, 11-20 adet, 20’den fazla). Bulunan değerler olguların geldikleri yedi coğrafi bölgeye göre sınıflandırıldı. Bulgular: Yapılan ölçümlerde total kolesterol 149±26 mg/dl, LDL-kolesterol 85±23 mg/dl, HDL-kolesterol 48±9 mg/dl, trigliserid 80±31 mg/dl, açlık kan şekeri 86±8 mg/dl, sistolik kan basıncı 107±11 mmHg, diyastolik kan basıncı 68±9 mmHg, vücut kitle indeksi 22.2±1.6 kg/m2, bel çevresi 77±5 cm bulundu. Sigara içenlerin oranı %39.8 (n=467) bulundu. Yedi coğrafi grup arasında sadece açlık glikoz düzeyi açısından anlamlı farklılık saptandı. Hiçbir olguda hipertansiyona rastlanmadı. Metabolik sendrom bir kişide görüldü. LDL kolesterol düzeyi sekiz olguda (%0.7) 160 mg/dl’nin üzerinde bulundu. HDL kolesterol açısından sigara içmeyen ve içen tüm gruplar arasında anlamlı farklılık saptandı. Lineer regresyon analizinde HDL kolesterolün bağımsız öngördürücülerinin sigara miktarı, serum trigliserid ve total kolesterol olduğu görüldü. Sonuç: Düzenli egzersiz yapan, obezite ve hipertansiyonu olmayan sağlıklı genç erişkin Türk erkeklerinden oluşan bu kesitte erişkin hayata oldukça iyi bir lipid profili ile başlandığı görüldü.

Anahtar Kelimeler:

Coronary risk factors in young and healthy Turkish males: a cross-sectional analysis

Cem Barçın¹, Serkan Tapan², Hürkan Kurşaklıoğlu³, Atila İyisoy³, Sedat Köse³, Selim Kılıç⁴, Ersoy Işık³

¹
²
³
⁴

Objectives: We determined coronary risk factors in a homogeneous population of young, healthy Turkish men having regular exercise and the same diet, and compared our results with those reported in the cohort study of TEKHARF. Study design: A total of 1,173 young men (mean age 21.4± 1.5 years) attending a military school were examined. All the subjects were living under similar conditions including diet (4000-4500 kcal/day) and exercise (at least 1 hour daily). Venous blood samples were collected after a 12-hour fasting. Arterial blood pressures, waist and hip circumferences were measured. Current smokers were divided into three groups (<10, 11 to 20, and >20 cigarettes daily). The results were evaluated according to the seven geographical regions of Turkey, from which the participants were collected. Results: The mean values obtained were as follows: total cholesterol 149±26 mg/dl, LDL-cholesterol 85±23 mg/dl, HDL-cholesterol 48±9 mg/dl, triglyceride 80±31 mg/dl, fasting blood glucose 86±8 mg/dl, systolic arterial pressure 107±11 mmHg, diastolic arterial pressure 68±9, body mass index 22.2±1.6 kg/m2, and waist circumference 77±5 cm. Smokers accounted for 39.8% (n=467). Fasting blood glucose was the only significant parameter between the seven geographical regions. None of the subjects was hypertensive. Metabolic syndrome was detected in one case. Eight individuals (0.7%) had an LDL level exceeding 160 mg/dl. HDL cholesterol differed significantly between smokers and nonsmokers. Linear regression analysis showed that smoking, serum triglyceride, and total cholesterol were significant predictors for HDL cholesterol. Conclusion: Our data suggest that Turkish men who are engaged in regular exercises and do not have obesity or hypertension starts adulthood with a very favorable coronary risk profile.

Keywords:

Cem Barçın, Serkan Tapan, Hürkan Kurşaklıoğlu, Atila İyisoy, Sedat Köse, Selim Kılıç, Ersoy Işık. Coronary risk factors in young and healthy Turkish males: a cross-sectional analysis. . 2005; 33(2): 96-103