Türk Erişkinlerinde Plazma Lipoprotein ve Apolipoproteinleri: Genel Düzeyler, Risk Faktörleriyle İlişkileri ve Kadınlarda HDL'nin Koroner Riski Belirleyiciliği
Altan ONAT1, Beytullah Yıldırım2, Nevzat Uslu1, Necmettin GÜRBÜZ1, İbrahim KELEŞ1, Ali ÇETİNKAYA1, Hüseyin Aksu1, Ömer UYSAL1, Vedat SANSOY11Türk Kardiyoloji Derneği;İ.Ü. Cerrahpaşa ve İstanbul Tıp Fakülteleri ve Kardiyoloji Enstitüsü; S. Ersek Kalp-Damar-Cerrahisi Merkezi, İstanbul2Türk Kardiyoloji Derneği;İ.Ü. Cerrahpaşa;İstanbul Tıp Fakülteleri, Kardiyoloji Enstitüsü;S. Ersek GKDC Merkezi, İstanbul
TEKHARF çalışmasının orijinal kohortundan 1997198 taramalarında izlenen 1838 erişkin ve aym yıllarda çalışmaya yeni alınan koh01·t olarak 735 kişi olmak üzere, erişkin halkımızı temsil eden toplam 2573 kişilik bir örneklemde plazmacia yüksek dansiteli (HDL-K), düşük dansiteli lipoprotein kolesterol (LDL-K), apolipoprotein Al (apoA1) ve apo B konsantrasyonları tayin edildi. Yirmiyedi yaş ve üzerindeki (ortalama 48 ± 12 yaş) kohortun %96'sında HDL-K Reflotron cihazt ile, üçte ikisinde LDLK Friedewald formülüyle hesaplandi, üçte birinde apoA1 ve apoB değerleri (Behring) imnıunodifüzyon levhaları kullanılarak belirlendi. Total ve HDL-K ölçümlerinin validasyonu bir referans laboratuvarmda yapıldı. Elde edilen bulgular cinsiyet ve yaş grubu katmanlaması yapılarak değerlendirildi. Popülasyon örnek/eminde genel ortalama değerler HDLK için erkeklerde 37 ± 12, kadınlarda 45 ± 13 nıg!dl, LDL-K için sırasiyle 113 ± 30 ve 121 ± 34 mg ldl bulundu. HDL-K değerleri Türk Kalp Çalışmasmda bulunan değerlerden erkekte 1 mg/d!, kadmda 3 mg/d! daha yüksek çıktıysa da, Amerikan popii/asyonundan iki cinsiyette de ortalama %20 oranmda daha düşüktü. HDL-K değerleri kadmlarda plazma trigliserid, beden kitle indeksi ve bel çevresi ile anlamlı birer ters korelasyon sergi/edi; ayrıca mültivariye analizde KKH'nm bağımsız bir belirleyicisi idi (p< 0.04). En düşük HDL-K'lü beştebirde (<34 mgldl) KKH, en yüksek dilime ktyasla, yaş ayarlamasmdan sonra 1.54 kat s ıktı. Ortalama apoAI düzeyleri kadında erkektekinden %15 daha fazla, strasiyle 141 ± 35 ve 122 ± 30 mg/d!, bulundu. ApoB düzeyi de kadmda erkektekinden daha yüksekti (127 ± 54 ve 122 ± 36 mgldl). Her iki cinsiyette apoA/ %10 kadar düşük sayıldı. , apoB ise özellikle kadında (%JO'a karşı %23 oramnda) yüksek bulundu. ApoA/ düzeyleri her iki cinsiyette yaş ile hafif, ama anlamlı bir artış ( <0.001) sergi/edi. Apo B değerlerinde kadmlarda üç dekadda %28 gibi yüksek bir fırmanma (p<0.001) göze çarparken, erkeklerde yaş ile anlamlı birfark kaydedilmedi. ApoB düzeyleri her iki cinsiyelle orta yaşlarda L kolesterol değerlerinin hayli altmda değil, üzerinde seyretti. Kadmda HDL-K miiltivariye analizde, LDL-K ve apoB ünivariye analizde KKH ile anlamlt bağmtı içindeydi. Türk erkekleri de, kadmları da koroner hastalıktan koruyan bir belirleyici olan HDL-K ile apoAI açlSindan düşük düzeylere sahip iken, zararlt etkileri bilinen LDL-K ile apoB açlSindan erkeklerin alt-orta, kadmların ise yüksek düzeylere sahip olduğu, kadmlannuzuı yüksek dislipidemi düzeyinin KKH riskini bilfiil artttrdtğmm saptandığı sonucuna varıldı
Anahtar Kelimeler: Apolipoproteinler, epidemiyoloji, koroner kalp hastalığı riski, lipoproteinler, risk faktörleri, Türk erişkinleriInvestigations Plasma Lipoproteins and Apolipoproteins in Turkish Adults: Overall Levels, Associations with Other Risk Parameters and HDL's Role as a Marker of Coronary Risk in Women
Altan ONAT1, Beytullah Yıldırım2, Nevzat Uslu1, Necmettin GÜRBÜZ1, İbrahim KELEŞ1, Ali ÇETİNKAYA1, Hüseyin Aksu1, Ömer UYSAL1, Vedat SANSOY112
In a representative sample of Turkish adults comprising 2573 participants of the or i gina! and new cohorts of the Turkish Risk Factor Survey, plasma concentrations of high-density lipoprotein cholesterol (HDL-C), apolipoprotein Al (apoAI) and B were determined and low-density lipoprotein cholesterol (LDL-C) computed. Participants were aged ?:.27 (mean 48 ± ı 2) years. Plasma apolipoprotein AI (apoAI) and apo B values were determined in one-third of the cohort by utilizing radial immunodifusion plates (Behring) concerning antisera of immunized sheep, and total and HDLcholesterol in over 96% by enzyınatic technique utilizing a Reflotron apparatus. A random sample of lipid and lipoprotein values were validated in a reference laboratory. Obtained findings were evaluated after stratification for sex and age groups. Overall mean valuesfor HDL-C were 37 ± 12, and 45 ± ı 3 mg/di in men and women, respectively, for LDL-C 113 ± 30 and 121 ± 34 mg/di, respectively. HDL-C levels were 20% lower in both genders than those of the U.S. white population; they were inversely correlated in women with plasma triglycerides, body mass index, and waist cicumference, in addition to proving to be an independent determinant of coronary heart disease in women alone (p<0.04), odds ratio between lowest and highest quintiles be ing ı .54, after age adjustment. Mean levels for apoAI were 15% lower in men than in women (122 ± 30 and 141 ± 35 mg/d!, respectively). Remarkably, apoB levels in women (127 ± 54 mg/di) were also higher than in men (122 ± 36 mg/dl). These implied slightly low levels of apoAI in both genders and conspicuously high levels of apoB in women. A significant though mild rise of apoAI concentrations with age was noted in both genders, while a steep rise with age was observed in mean apoB levels in women. Mean apoB values remained above -not substantially below - the levels of LDL-cholesterol in both sexes. In conclusion, Turkish men and women possess low levels of HDL-C and apoAI, and men medium to high, women distinctly high levels of LDL-C and apoB -an adverse setting in regard to coronary risk. An independent contribution by low HDL-C levels to the previously observed high coronary risk in women was in fact demonstrated for the first time.
Keywords: Apolipoproteins, coronary heart disease risk, epidemiology. lipoprote ins, risk factors, Turkish adults| ARAÇLAR |
 Tam Metin PDF Yazdır Alıntıyı İndir RIS EndNote BibTex Medlars Procite Reference Manager E-Postala Paylaş Benzer makaleler Google Scholar |