Türkiye'de Erişkinlerde Kalp Hastalığı ve Risk Faktörleri Sıklığı Taraması: 6. Diyabet ve Obesite

ONAT, Altan; ÖRNEK, Ender; ŞENOCAK, Mustafa; GÖZÜKARA, Yavuz; ŞURDUMAVCI, Günsel; KARAASLAN, Yaşar; TAŞKIN, Veyis; TABAK, Fehmi; İŞLER, Mehmet; ÖZIŞIK, Ufuk; ÖZ, Özden; ÖZCAN, Remzi

Altan ONAT¹, Ender ÖRNEK¹, Mustafa ŞENOCAK¹, Yavuz GÖZÜKARA¹, Günsel ŞURDUMAVCI¹, Yaşar KARAASLAN¹, Veyis TAŞKIN¹, Fehmi TABAK¹, Mehmet İŞLER¹, Ufuk ÖZIŞIK¹, Özden ÖZ¹, Remzi ÖZCAN¹

Türk Kardiyoloji Derneği ve T.C. Sağlık Bakanlığı Ortak Taraması

Temsili örnekleme yöntemiyle Türkiye'nin 59 yerleşim biriminde 20 yaş ve üzerindeki 3687 kişide yapılan taramada, diyabet ve obesite prevalansı incelendi. Diabet tanısı kapsamına kendilerinde bu tanının konduğunu öne sürenler ile taramada açlık kan şekeri ?130 mg/dl veya 2 saat postprandiyal değeri 170 mg/dl'in üzerinde bulunan kişiler girdi. Seksenüç erişkin (% 2.25) anamnezinde diyabet varlığını bildirdi; geri kalanlarda % 1.6 oranında yeni diyabet keşfedildi. 35-64 yaşlarını ilgilendiren yaş standardizasyonu ile diyabet prevalansı kadınlarda % 6.3, erkeklerde % 4.6 bulundu. Anılan oranlar uluslararası kıyaslamada erkeklerde orta düzeyi, kadınlarda oldukça yüksek düzeyi temsil etti. Kırsal kesime göre şehirlerde tüm erişkinlerde anlamlı bir prevalans farkı yoktu, ancak erkeklerde diyabete şehirde daha sık (p<0.03) rastlandı. Türk erişkinlerinde standardizasyonlu 35-64 yaşlarında ortanca beden kitle indeksi'nin (BKİ) erkekte 25.4, kadında 27.7 kg/m² bulunması nedeniyle, erkek nisbi ağırlığının uygun, kadınlarımızınkinin ise kaygı verici olduğu ifade edilebilir. Obesite kapsamına BKİ erkeklerde 30, kadınlarda 29 kg/m² olan kişiler alındığında, Türk erişkin erkeklerinin %9'u, kadınların % 28.5'u şişmandı. 40-59 yaş diliminde obesite prevalansı erkeklerde %16, kadınlarda % 47 bulundu. Kanda kolesterol, trigliseridler ve kan basıncı üzerine yükseltici etkilerinin yanısıra, obesitenin diyabet prevalansını da kadınlarda arttırdığı bu taramada ortaya kondu.

Survey on Prevalence of Cardiac Disease and its Risk Factors in Adults in Turkey: 6. Diabetes and Obesity

The prevalences of diabetes and obesity were studied in a random sample of 3687 persons aged 20 years and over who resided in 59 communities and represented the Turkish adult population. Subjects who reported to be diabetic, who revealed a fasting blood glucose value of ?130 mg/dl or a 2-hourpostprandial value exceeding 170 mg/dl were classified as diabetic. Among all adults 2.3 % reported diabetes in history (83 participants), and in the remainder diabetes was discovered in 1.6 %. When age standardization was performed for subjects having 35-64 years, the prevalence of diabetes was 6.3 % in women and 4.6 % in men. These rates are intermediate for men but fairly high for women in international comparison. Though no significant difference existed in the prevalences between overall urban and rural residents, diabetes was encountered more frequently among urban men (p<0.03). The median body mass index (BMI) among agestandardized population 35 to 64 years of age was 25.4 kg/m² in men and 27.7 kg/m² in women which reflects an appropriate relative weight in men, but one to be concerned in women. Obesity (defined as 30 kg/m² BMI in men, 29 kg/m² in women) was observed in 16 % of men and 47 % of women between the ages 40 and 59 years. This survey confirmed that obesity raised the prevalence of both diabetes and hypertension, in addition to its similar effects on serum cholesterol and triglycerides dealt with in a previous paper.

Altan ONAT, Ender ÖRNEK, Mustafa ŞENOCAK, Yavuz GÖZÜKARA, Günsel ŞURDUMAVCI, Yaşar KARAASLAN, Veyis TAŞKIN, Fehmi TABAK, Mehmet İŞLER, Ufuk ÖZIŞIK, Özden ÖZ, Remzi ÖZCAN. Survey on Prevalence of Cardiac Disease and its Risk Factors in Adults in Turkey: 6. Diabetes and Obesity. . 1991; 19(3): 178-185