Postmenopozal hormon replasman (yerine koyma) tedavisi ve kardiyovasküler sistem
Aylin YıldırırBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, AnkaraKadınlar kardiyovasküler hastalıklara erkeklerden yaklaşık 10 yaş daha geç yakalanmakta, dolayısıyla kadın cinsiyet bir koruma faktörü olarak kabul edilmektedir. Ancak kadınlarda risk menopozdan sonraki dönemde, hızla artmakta ve bu artıştan endojen östrojenin koruyucu etkisinin ortadan kalkması sorumlu tutulmaktadır. Postmenopozal hormon replasman tedavisi (HRT) menopozal yakınmaların sıklığını ve ciddiyetini azaltırken, kadının yaşam kalitesini de arttırmaktadır. Son 10 yıla kadar olan gözlemsel çalışmaların sonuçları postmenopozal HRT’nin kadını kardiyovasküler olaylardan koruduğunu ve koroner arter hastalığı riskini %35-50 oranında azalttığını düşündürmüştür. Ancak yakın zamanda yapılan randomize çalışmalar HRT’nin gerek birincil gerekse ikincil korumada kardiyak yönden yararının olmadığını göstererek gözlemsel çalışma verilerini doğrulamamıştır. Gözlemsel çalışmalar ile kontrollü randomize çalışmalar arasındaki bu sonuç farklılıklarının çalışmalarda yer alan hasta populasyonlarının farklı özelliklerinden kaynaklandığı tartışılmaktadır. Gözlemsel ve prospektif kohort çalışmalar nispeten genç yaşta, menopozun erken dönemindeki kadınları içerirken, HRT’nin nötral veya zararlı etkilerinin olduğunu gösteren çalışmalar genelde 50 yaşın üstünde ve çoğu en az 10 yıldır menopozda olan kadınları içermektedir. Ayrıca, östrojenin etkileri vasküler yatak patolojisi ile yakından ilişkilidir. Aterosklerozu olmayan veya aterosklerozun erken bulgularına sahip nispeten sağlıklı damarlarda östrojen aterosklerotik lezyonların gelişmesini ve progresyonunu önleyici özelliğe sahipken aterosklerozun ileri evresine sahip hastalarda progresyonu hızlandırmakta hatta akut olayları tetiklemektedir. Dolayısıyla aydınlatılması gereken nokta hangi kadının HRT’den fayda hangisinin ise zarar göreceğinin önceden tahmin edilebilmesidir. Günümüzde randomize çalışmaların verileri ışığında postmenopozal kadınlarda kardiyovasküler hastalıktan koruma amacı ile HRT başlanması önerilmemeli, bu konuda geçerliliği çok daha net kanıtlanmış diyet, egzersiz, kan basıncı ve kolesterol kontrolü gibi önlemler olduğu unutulmamalıdır.
Anahtar Kelimeler: Menopoz, hormon replasman tedavisi, kardiyovasküler riskPostmenopausal hormone replacement therapy and cardiovascular system
Aylin YıldırırBaskent University Faculty of Medicine, Department of Cardiology, Ankara, TurkeyWomen suffer from cardiovascular diseases 10 years later than men, therefore female sex has been considered to be a ‘protective factor’. However, the risk in women increases rapidly after menopause and the declining levels of endogenous estrogen is thought to be responsible. Postmenopausal hormone replacement therapy (HRT) decreases the severity and intensity of menopausal symptoms and improves women’s quality of life. Until the last 10 years, based on the results of observational studies, postmenopausal HRT was thought to protect women against cardiovascular events and decrease the risk of coronary artery disease by 35-50%. However, recent randomized primary and secondary prevention trials did not support the cardioprotective effect of HRT. The different results of observational and randomized controlled trials are discussed to be related to the differences in the study population. The study population in observational and prospective cohort studies included relatively young women at the earlier stages of menopause, whereas studies showing neutral or negative effects of HRT included women older than 50 years old at least 10 years in menopause. Furthermore, the effects of estrogen depend on the state of vascular pathology. In relatively healthy vessels with no or early signs of atherosclerosis, estrogen prevent the development or progression of atherosclerotic lesions, whereas in the presence of established atherosclerotic lesions, estrogen promotes atherosclerosis or may even trigger acute events. Therefore, it is critically important to predict which women can safely receive HRT and which are at increased risk from HRT. Under the light of current knowledge, HRT should not be used for prevention from cardiovascular disease in postmenopausal women and the many other preventive strategies, (diet, exercise, blood pressure or cholesterol control) that are proven to be effective but underused, should be kept in mind.
Keywords: Menopause, hormone replacement therapy, cardiovascular riskSorumlu Yazar: Aylin Yıldırır, Türkiye
| ARAÇLAR |
 Tam Metin PDF Yazdır Alıntıyı İndir RIS EndNote BibTex Medlars Procite Reference Manager E-Postala Paylaş Yazara e-posta gönder
Benzer makaleler Google Scholar |