Türkiye'de Erişkinlerde Kalp Hastalığı ve Risk Faktörleri Sıklığı Taraması: 4. Kanda Kolesterol ve Trigliserid Düzeyleri

ONAT, Altan; ŞURDUMAVCI, Günsel; ŞENOCAK, Mustafa; ÖRNEK, Ender; İŞLER, Mehmet; ÖZIŞIK, Ufuk; KARAASLAN, Yaşar; GÖZÜKARA, Yavuz; TAŞKIN, Veyis; TABAK, Fehmi; ÖZ, Özden; ÖZCAN, Remzi

Altan ONAT¹, Günsel ŞURDUMAVCI¹, Mustafa ŞENOCAK¹, Ender ÖRNEK¹, Mehmet İŞLER¹, Ufuk ÖZIŞIK¹, Yaşar KARAASLAN¹, Yavuz GÖZÜKARA¹, Veyis TAŞKIN¹, Fehmi TABAK¹, Özden ÖZ¹, Remzi ÖZCAN¹

Türk Kardiyoloji Derneği ve T.C. Sağlık Bakanlığı Ortak Taraması

Ülkemizin 59 yerleşim biriminde Türkiye nüfusunu temsil edecek şekilde 20 yaş ve üzerindeki 3689 kişi tarandı. Kanda kolesterol (TK) ve trigliserid (Trg) Reflotron cihazı ile ölçüldü. Validasyon amacıyla toplam 212 kan örneğinde TK bir referans laboratuarınca kontrol edildiğinde, iki yöntem sonuçları arasında yüksek (r=0.90) korelasyon katsayısı ve düşük "bias" yüzdesi (% + 1.4) bulundu. Ortalama TK değeri (mg/dl olarak) erkekte ve kadında anlamlı fark göstermeksizin, 20-29 yaş grubunda 149'dan, 40-49 yaşlarında 187'ye hızla yükselmektedir. Erkekte bu dönemde platoya ulaşılıp 60-69 yaş grubunda 184'e, 70 yaş ve üzerinde de 177'ye inmekte iken, kadında plato 50-59 yaş grubunda 204 ile erişilmekte ve 70 yaşından itibaren 194'e düşmektedir. - Kırda yaşayanlara kıyasla, şehir nüfusunda orta yaşlardan itibaren erkekte ortalama 14, kadında 8 mg/ dl'lik yükseklik kaydedildi. Marmara, Ege ve Karadeniz bölgeleri, diğer 4 bölgeye kıyasla 10.3 mg/dl daha yüksek ortalama TK değerleri sergiledi. - Erişkin nüfusun % 6.8'ine tekabül eden 2 milyon kişinin 240 mg/dl'nin üstünde TK düzeyine sahip olduğu anlaşıldı. Serum trigliseridleri örneklem nüfusta log -normal dağılım gösterdi. Erişkin genelinde ortanca ve 95 persentil değerleri erkekte 119 ve 314, kadında 97 ve 250 mg/dl bulundu. Uluslararası karşılaştırmada Trg'in erkekte hafif yüksek, kadında hayli yüksek olduğu belirlendi. Bu durumun, Trg'in beden kitle indeksi ile kuvvetli bağıntısı olması aracılığı nedeniyle, öncelikle Türk kadınının şişmanlığa eğiliminden kaynak landığı saptandı. Şehirde oturanların Trg, kırdakilere kıyasla her iki cinsiyette anlamlı biçimde yüksekti. Ortalama değerler hayat zirvesine erkeklerde 40-49, kadınlarda 60-69 yaş grubunda ulaştı. Hipertrigliseridemi sınırı olarak > 200 mg/dl alınırsa, erişkinlerde kadınların % 9.8'i, erkeklerin % 14.8'i bu kategoriye girdi.

Investigations Survey on Prevalence of Cardiac Disease and its Risk Factors in Adults in Turkey: 4. Blood lipid Levels

Prevalence of various risk factors were sought in a representative sample of Turkish adults during a survey of 3689 subjects aged 20 years and over. This report describes data on plasma lipids (total cholesterol, TC, and triglycerides, Trg) which were determined by a portable analyzer (Reflotron). Mean TC values (in mg/dl) were low in the age group 20-29 years: 149 in men, 151 in women. Middle-aged men reached a plateau at a level of 188 mg/dl, whereas women attained their peak (204 mg/dl) in the age group 50-59. Participants from the Marmara, Aegean and Black Sea regions combined exhibited a mean level 10.3 mg/dl higher than those of the remaining four regions (p<0.01). Since a TC concentration of 240 mg/dl or over was found in % 6.8 of the sample (95 % confidence interval 6 and% 7.7), it was estimated that approximately 2.0 million Turkish men and women may be categorized as such. Serum Trg disclosed a lognormal distribution. The median and 95 percentile values were 119 and 314 mg/dl in men, 97 and 250 mg/dl in women. This indicated that, while Turkish men had slightly elevated Trg values in international comparisons, our women had higher levels than even British women. Participants from urban areas showed a significantly higher mean Trg concentration than those from rural areas. A strong relation existed between body mass index and Trg levels in Turkish adults. Hypertriglyceridemia (defined as >200 mg/dl) prevailed in % 9.8 of adult women and% 14.8 of men.

Altan ONAT, Günsel ŞURDUMAVCI, Mustafa ŞENOCAK, Ender ÖRNEK, Mehmet İŞLER, Ufuk ÖZIŞIK, Yaşar KARAASLAN, Yavuz GÖZÜKARA, Veyis TAŞKIN, Fehmi TABAK, Özden ÖZ, Remzi ÖZCAN. Investigations Survey on Prevalence of Cardiac Disease and its Risk Factors in Adults in Turkey: 4. Blood lipid Levels. . 1991; 19(2): 88-96