Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları:  TEKHARF 2010 taraması sonuçları

Onat, Altan; Murat, Sani Namık; Çiçek, Gökhan; Ayhan, Erkan; Örnek, Ender; Kaya, Hasan; Gümrükçüoğlu, Hasan Ali; Doğan, Yüksel; Can, Günay

Türkiye’de ölüm ve koroner hastalık insidansının bölgesel dağılımları: TEKHARF 2010 taraması sonuçları

Altan Onat¹, Sani Namık Murat², Gökhan Çiçek³, Erkan Ayhan³, Ender Örnek², Hasan Kaya⁴, Hasan Ali Gümrükçüoğlu⁵, Yüksel Doğan⁶, Günay Can¹

¹İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul
²Etlik İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, Ankara
³Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, İstanbul
⁴Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği, İstanbul
⁵Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Van
⁶Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul

Amaç: TEKHARF Çalışması takiplerinde kaydedilen birikimli tüm nedenli ve kardiyovasküler ölümlerin ve insidan koroner kalp hastalığının (KKH) coğrafi bölgelere göre değerlendirilmesi ve 2010 kohortu taramasına ilişkin ölüm ve koroner mortalite verilerinin sunulması amaçlandı.
Çalışma planı: Taramada izlenen örneklem sayısı 1406 kişi idi. Ölüm konusunda birinci derece akraba ve/veya sağlık ocağı personelinden bilgi alındı; yaşayanlarda bilgi edinmekten başka, fizik muayene ve 12-derivasyonlu EKG kaydı yapıldı.
Bulgular: Örneklemden 686 kişi muayene edildi, 577 kişi hakkında bilgi edinildi ve 32 katılımcının (14 kadın, 18 erkek; ort. yaş 72.3±15.6) öldüğü belirlendi. Toplam takip süresi 2520 kişi-yılı idi. Ölümlerin 19’u koroner (n=16) ve serebrovasküler (n=3) kökene bağlandı. Koroner kalp hastalığı kökenli ölümler 45-74 yaş kesiminde tüm kohortun 20 yıllık takibinde erkeklerde bin kişi-yılında 7.4, kadınlarda 4.1 düzeyinde bulundu; 2000 yılından önceki dönemle karşılaştırıldığında, sonraki dönemde koroner mortalitede ancak sınırlı bir gerileme kaydedildi. Toplam 433 ölüm ve 506 insidan KKH’yi kapsayan yaş-ayarlı Cox regresyon analizinde, ortalama 7.3 yıllık izlemde bölgeler arasında ölüm oranları benzer bulundu; ancak, insidan KKH riski, Karadeniz ile Marmara bölgesi erkekleriyle Güneydoğu Anadolu kadınlarında anlamlı biçimde yüksek bulundu. Türkiye’de halen yılda 480 bin yeni KKH geliştiği tahmin edildi.
Sonuç: Ülkemizde yüksek olan genel ölüm oranı coğrafi bölgeler arasında anlamlılığa ulaşmayan yaş-ayarlı farklılıklar göstermektedir; buna karşın, yaş-ayarlı KKH insidansı Karadeniz ile Marmara bölgelerinde yüksektir.

Anahtar Kelimeler:

Regional distribution of all-cause mortality and coronary disease incidence in Turkey: findings of Turkish Adult Risk Factor survey 2010

Altan Onat¹, Sani Namık Murat², Gökhan Çiçek³, Erkan Ayhan³, Ender Örnek², Hasan Kaya⁴, Hasan Ali Gümrükçüoğlu⁵, Yüksel Doğan⁶, Günay Can¹

¹Istanbul University Faculty of Medicine, Department of Cardiology, Istanbul, Turkey
²Etlik Training and Research Hospital, Department of Cardiology, Ankara, Turkey
³Dr. Siyami Ersek Thoracic and Cardiovascular Surgery Training and Research Hospital, Department of Cardiology, Istanbul, Turkey
⁴Kartal Kosuyolu Training and Research Hospital, Department of Cardiology, Istanbul, Turkey
⁵Centenary University School of Medicine, Department of Cardiology, Van, Turkey
⁶Bakirkoy Dr. Sadi Konuk Training and Research Hospital, Istanbul, Turkey

Objectives: We analyzed the distribution of cumulative all-cause and cardiovascular mortality and incident coronary heart disease (CHD) across the seven geographic regions of Turkey and presented overall and coronary mortality findings of the 2010 survey of the Turkish Adult Risk Factor Study.
Study design: A total of 1406 participants were surveyed. Information on the mode of death was obtained from first-degree relatives and/or health personnel of local heath offices. Information on survivors was obtained from history, physical examination, and 12-lead electrocardiography.
Results: Of the surveyed participants, 686 were examined; information on health status was obtained in 577 subjects, and 32 participants (14 women, 18 men; mean age 72.3±15.6 years) were ascertained to have died. The total duration of follow-up was 2,520 person-years. Nineteen deaths were of coronary (n=16) or cerebrovascular (n=3) origin. Cumulative 20-year assessment of the entire cohort for the age bracket of 45-74 years disclosed a high coronary mortality rate, being 7.4 and 4.1 per 1000 person-years in men and women, respectively, and representing a limited decline after year 2000. Age-adjusted Cox regression analysis comprising 433 deaths and 506 incident CHD cases over a 7.3-year follow-up showed similar mortality rates across the regions, and a significantly high CHD incidence in males of the Black Sea and Marmara regions and in females of the Southeast Anatolia. Currently, 480,000 incident CHD cases are estimated yearly in Turkey.
Conclusion: The high age-adjusted overall mortality in Turkey shows nonsignificant differences across geographic regions, whereas the age-adjusted CHD incidence is high in the Black Sea and Marmara regions.

Keywords:

Altan Onat, Sani Namık Murat, Gökhan Çiçek, Erkan Ayhan, Ender Örnek, Hasan Kaya, Hasan Ali Gümrükçüoğlu, Yüksel Doğan, Günay Can. Regional distribution of all-cause mortality and coronary disease incidence in Turkey: findings of Turkish Adult Risk Factor survey 2010. . 2011; 39(4): 263-268

Sorumlu Yazar: Altan Onat, Türkiye