Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması olan olgularda endotel disfonksiyonu ile serum aminotransferaz enzim düzeyleri arasındaki ilişkiAydın Yıldırım1, Özer Soylu1, Alper Aydın1, Hakan Güveli2, Mehmet Ergelen1, Seden Çelık1, Baris Güngör1, Ender Özgün Çakmak1, Fatih Uzun1, Tuna Tezel11Siyami Ersek Göğüs Kalp Ve Damar Cerrahisi Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü, İstanbul Türkiye 2Haydarpaşa Numune Hastanesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı Gastroenteroloji Bölümü, İstanbul, Türkiye
Amaç: Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması olan hastalarda, ateroskleroz gelişiminin bir öngördürücüsü olan endotel disfonksiyonu değerlendirildi ve bu durumun aminotransferaz düzeyleriyle ilişkisi araştırıldı. Çalışma planı: Kronik alkol alımı öyküsü olmayan 52 hastanın rutin abdominal ultrasonografik incelemesinde karaciğer yağlanması saptandı. Bu hastaların 26’sında (ort. yaş 47±10) aminotransferaz enzim düzeyi normal bulunurken, 26’sında (ort. yaş 48±12) yüksek bulundu. Tüm hastalarda reaktif hiperemiye yanıt olarak, brakiyal arterden endotele bağımlı damar genişlemesi Doppler ultrasonografi ile ölçüldü. Endotele bağımlı olmayan vazodilatasyon ise dilaltı nitrogliserin uygulaması sonrası değerlendirildi. Sonuçlar, yaş ve cinsiyet uyumlu ve karaciğer yağlanması olmayan 27 hastanın (ort. yaş 52±11) sonuçlarıyla karşılaştırıldı. Bulgular: Karaciğer yağlanması olan hastalarda açlık plazma glukoz, HDL-kolesterol ve toplam kolesterol düzeyleri kontrol grubundan anlamlı derecede yüksek bulundu; ancak, enzim düzeyi normal ve yüksek olan hastalar arasında bu açıdan fark yoktu. Reaktif hiperemi sonrasında akıma bağımlı dilatasyon, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında her iki hasta grubunda da anlamlı derecede düşük bulundu; bu düşüklük, aminotransferaz düzeyi yüksek olan grupta daha belirgindi (p=0.03). Nitrogliserin uygulaması sonrasında gruplar arasında anlamlı farklılık gözlenmedi (p>0.05). Çokdeğişkenli analizde, alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasının endotele bağımlı vasküler relaksasyondaki azalma için bağımsız belirleyici olduğu görüldü (beta= -0.574, p=0.000). Sonuç: Bulgularımız, alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanmasında görülen aminotransferaz yüksekliğinin endotel disfonksiyonu ve kardiyovasküler olaylar için öngördürücü olabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Brakiyal arter/ultrasonografi, koroner arterioskleroz/fizyopatoloji, endotel, vasküler/ultrasonografi; karaciğer yağlanması/komplikasyon; risk faktörü
The relationship between endothelial dysfunction and serum aminotransferase levels in nonalcoholic fatty liver diseaseAydın Yıldırım1, Özer Soylu1, Alper Aydın1, Hakan Güveli2, Mehmet Ergelen1, Seden Çelık1, Baris Güngör1, Ender Özgün Çakmak1, Fatih Uzun1, Tuna Tezel11Siyami Ersek Thoracic And Cardiovascular Surgery Center, Cardiology Department, Istanbul, Turkey 2Haydarpasa Numune Hospital; Internal Medicine Gastroenterology Department, Istanbul, Turkey
Objectives: We assessed endothelial dysfunction, a precursor finding of atherosclerosis, and its severity in relation with aminotransferase levels in patients with nonalcoholic fatty liver disease (NAFLD). Study design: Fifty-two patients without chronic alcohol ingestion were found to have NAFLD on routine abdominal ultrasonographic examination. Aminotransferase enzyme levels were normal in 26 patients (mean age 47±10 years), and elevated in 26 patients (mean age 48±12 years). The brachial artery was examined with Doppler ultrasonography to determine endothelium-dependent flow-mediated dilation in response to reactive hyperemia. Nonendothelium-dependent vasodilation was assessed following sublingual nitroglycerine administration. The results were compared with those of a control group of 27 age- and sex-matched patients (mean age 52±11 years) without NAFLD. Results: Patients with NAFLD had significantly higher fasting plasma glucose, HDL-cholesterol and total cholesterol levels, but the two patient groups did not differ in this respect. Baseline brachial diameters were similar in all the groups. Flow-mediated dilatation in response to reactive hyperemia significantly decreased in both patient groups compared to controls, but this decrease was more prominent in patients with an elevated aminotransferase level (p=0.03). No significant differences were found between the three groups following nitroglycerine administration (p>0.05). Multivariate analysis showed NAFLD as an independent determinant of reduced endothelium-dependent vascular relaxation (beta= -0.574, p=0.000). Conclusion: Our data suggest that elevated aminotransferase enzyme levels in patients with NAFLD may predict endothelial dysfunction and the risk for cardiovascular events. Keywords: Brachial artery/ultrasonography, coronary arteriosclerosis/physiopathology, endothelium, vascular/ultrasonography; fatty liver/complications; risk factors
Aydın Yıldırım, Özer Soylu, Alper Aydın, Hakan Güveli, Mehmet Ergelen, Seden Çelık, Baris Güngör, Ender Özgün Çakmak, Fatih Uzun, Tuna Tezel. The relationship between endothelial dysfunction and serum aminotransferase levels in nonalcoholic fatty liver disease. . 2007; 35(6): 354-359
Sorumlu Yazar: Aydın Yıldırım, Türkiye |
|