Kompleman Sisteminin Aterosklerozdaki Rolü
Gülay HERGENÇ1Yıldız Teknik Üniversitesi, Biyokimya Bölümü, İstanbulKronik inflamatuvar bir hastalık olan aterosklerozda kompleman sisteminin de rolü olması doğaldır. Kompleman sistemi plazmada inaktif olarak bulunan enzimlerin kademeli aktivasyonu ile inflamatuvar peptidlerin, opsoninlerin ve hücre zarı saldırı kompleksinin oluştuğu bir yoldur. Kompleman sistemi, pıhtılaşma, kinin ve fibrinolitik sistem birbirileri ile ve bazı hücre zarı proteinleri ile etkileşim halindedir. Hemostaz sisteminde yer alan bir çok protein ve reseptörü kompleman aktivasyonu, bağışıklık cevabı, sitokin salınımından etkilenmektedir. Kompleman sisteminin aktivasyonunun da, koagülasyon sistemi, fibrinoliz, kininogenez, anjiyogenez sistemleri gibi, kontak sistem tarafından tetiklendiği gösterilmiştir. Komplemana bağlanmış immunkompleksler trombosit agregasyonu ve tromboza sebep olmaktadır. Kompleman C3 (C3) düzeyleri bir çok lipid parametresi ile anlamlı ilişki sergilemektedir. Son yıllarda asilasyon uyarıcı protein (ASP) isimli proteinin C3'ten faktör B ve faktör D varlığından oluştuğu, lipoprotein ve trigliserid metabolizmasında ve glikoz taşınmasında çok önemli rolü olduğu gösterilmiştir. HDL'in antiaterojen fonksiyonları arasında, kompleman aktivasyonunun baskılanması da yer almaktadır. HDL'nin majör apolipoproteini olan apo AI, kompleman sistemi terminal kompleksinin oluşmasını inhibe eder ve kompleman sistemi düzenleyici proteinlerine etki eder. Modifiye ve okside lipoproteinlerin kompleman faktörlerin üretilmesine ve aktivasyonlarına sebep olduğu gösterilmiştir. Kompleman kaskadından salınan başlıca inflamatuvar faktör olan C5a, nötrofiller için çok kuvvetli bir kemoatraktandır ve damara nötrofillerin infiltrasyonuna sebep olur. Köpük hücresinin aterosklerotik lezyon haline çevrilme sürecinde de kompleman sisteminin rolü bulunmaktadır. C3 düzeylerinin önceden iskemik bir olay yaşamamış erkeklerde MI'nin kuvvetli ve bağımsız bir belirteci olduğu saptanmıştır. Miyokard iskemisi ve sonrasındaki reperfüzyon, kardiyak cerrahi girişimler kompleman sistemini aktive etmektedir. Kompleman sisteminin bazı komponentleri ateroskleroz öngörmede, erken miyokard infarktüsünün ayırıcı tanısında ve inflamasyonu kontrol altına almada faydalı belirteç olmaya adaydır; doku ve kanda kantitatif ve kalitatif ölçümleri yapılmaktadır. (Türk Kardiyol Dern Arş 2004; 32: 28-37)
Anahtar Kelimeler: Asilasyonu uyarıcı protein, ateroskleroz, C3, inflamasyon, kompleman sistemiRole of Complement System in Atherosclerosis
Gülay HERGENÇ1It is not unexpected that complement system has a role in atherosclerosis which is a chronic inflammatory disease. Complement system is a pathway in which inflammatory peptides, opsonins and membrane attack complex are produced by stepwise activation of inactive plasma proteins. Complement system, coagulation, kinin and fibrinolytic pathways are in close inter-action. Immuncomplexes bound to complement cause platelet aggregation and thrombosis. Many proteins of the hemostatic system and their receptors are affected by complement activation, immune response and cytokine release. Activation of the complement system like coagulation system, fibrinolysis, kininogenesis and angiogenesis, is triggered by the contact system. Serum complement C3 (C3) levels show significant associations with several lipid parameters. Acylation stimulating protein formed from three different complement factors in adipose tissue has been shown to play a very important role in lipoprotein and triglyceride metabolism and glucose transport. Suppression of the complement activation is among the antiatherogenetic functions of HDL. Apo AI, the major apolipoprotein of HDL, inhibits the formation of the terminal complement complex and has effects on the regulatory proteins of the complement system. Modified and oxidized lipoproteins have been shown to induce production and oxidation of complement factors. C5a, the major inflammatory factor released by the complement system, is a very powerful chemoattractant for neutrophils. Complement system has a role in the conversion of foam cells to atherosclerotic lesions. C3 level was found to be an independent predictor of myocardial infraction in men with no previous ischemic event. Measurement of various components of the complement system may be promising in prediction of atherosclerosis, differentiation of an early MI from a reversible ischemic event and in the control of an inflammatory response in post-MI reperfusion. (Türk Kardiyol Dern Arş 2004; 32: 28-37)
Keywords: Acylation stimulating protein, atherosclerosis, C3, complement system, inflammation| ARAÇLAR |
 Tam Metin PDF Yazdır Alıntıyı İndir RIS EndNote BibTex Medlars Procite Reference Manager E-Postala Paylaş Benzer makaleler Google Scholar |