Kardiyovasküler hastalıkların fizyopatolojisinde, tanı ve tedavisinde -omik teknolojileri
Ümit Yaşar Sinan1, Serkan Unlu21İstanbul Üniversitesi Kardiyoloji Enstitüsü, Kardiyoloji, Istanbul2Leuven Üniversite Hastanesi,Kardiyovasküler Hastalıklar Bölümü, Leuven, Belçika
Kardiyovasküler hastalıklar (KVH) tanı ve tedavideki tüm gelişmelere rağmen, dünya genelinde halen en sık ölüm sebebidir. KVH’nın fizyopatolojisi multifaktöryel olup, genetik ve çevresel etmenlerin etkileşimi söz konusudur. Bu nedenle genomik, transkriptomik, proteomik, lipidomik ve metabolomik teknolojilerin tanıda entegre bir şekilde kullanılması, hastalıkların çok etmenli yapısını anlamamıza ve tedavide etkili yöntemleri seçmemize yardımcı olacaktır. Gen ve kromozom kelimelerinden türetilen genom, bir organizmadaki protein kodlayan tüm genleri ve bu genler arasındaki tüm DNA sekanslarını (intronların oluşturduğu boşlukları da içerecek şekilde) ifade etmektedir. Bir hücre, doku ya da organizmada sentezi yapılan proteinlerin tamamı proteom olarak adlandırılır. Proteomik ise proteomu inceleyen bilim dalıdır. Lipidom bir organizmadaki tüm lipit dizisini ifade etmek için kullanılır; lipidomik vücut sıvı, doku ve hücrelerindeki lipitlerin, lipitlerden köken alan mediyatörlerin ve biyolojik sistemdeki fonksiyonlarınının incelenmesini konu alır. Metabolom, bir insanda veya canlı organizmadaki düşük molekül ağırlıklı metabolit veya moleküllerin tamamına denir. Metabolomik insan veya hayvan biyolojik sıvılarındaki küçük moleküllerin ve metabolitlerin sistematik analizidir. Kardiyovasküler olay riskini değerlendirmek amacı ile kullanılan biyobelirteçlerin sayısı oldukça sınırlıdır ve eski araçlardır. Tedavide hala 30 yıl önce üretilen ilaçlar kullanılmaktadır. KVH tanısında ve tedavisinde yeni ajanların bulunup klinik pratiğe yerleştirilebilmesi için -omik bilimleri önemli yer tutmaktadır ve bu bilim dallarına olan ihtiyaç artmaktadır. -Omik bilimlerinin klinisyenler tarafından tanınması ve içselleştirilmesi ise zaman alacak bir süreçtir ancak bu sürecin hızlanarak devam edeceği ve daha çok önem kazanacağı söylenebilir.
Anahtar Kelimeler: Genom, lipidom, metabolom, proteom.The role of -omics technology in the pathophysiology, diagnosis, and treatment of cardiovascular diseases
Ümit Yaşar Sinan1, Serkan Unlu21Department of Cardiology, Istanbul University Institute Of Cardiology, Istanbul, Turkey2Department of Cardiovascular Diseases, Leuven University Hospital, Leuven, Belgium
Although evident improvement has occurred in the diagnosis and treatment of cardiovascular disease (CVD), it is still the most important cause of mortality worldwide. The majority of the CVDs are multifactorial and polygenic. Therefore, it is logical to use genomics, proteomics, lipidomics, and metabolomics together for diagnosis and effective treatment of CVD. “Genome” is the combination of the words “gene” and “chromosome,” and includes all protein-coding genes and intergenic spaces (as well as intragenic regions, or introns, within genes) in an organism. Proteins that are synthesized in a cell, tissue, or organism are all called proteomes. Proteomics is the study of proteomes. The analysis of the lipodome, or all lipids synthesized in the organism, as well as lipid-derived mediators, and the functions of these mediators in biological systems, is the field of lipidomics. The metabolome is the complete set of low-molecular-weight metabolites and molecules in a human or any living organism. Metabolomic is the systematic analysis of small molecules and metabolites in human or animal biological fluids. The number of biomarkers used for the purpose of evaluating the risk of cardiovascular events is very limited and many of them are old. The drugs that were produced 30 years ago are still used in treatment. Development of -omics science plays an important role in the search for new biological markers that can be used in the diagnosis of CVD and there is a growing need for advancement of these branches of genetics. The recognition and internalization of -omics by clinicians is a time-consuming process, but will be more important in the near future.
Keywords: Genome, lipidome, metabolome, proteome.Sorumlu Yazar: Ümit Yaşar Sinan, Türkiye
| ARAÇLAR |
 Tam Metin PDF Yazdır Alıntıyı İndir RIS EndNote BibTex Medlars Procite Reference Manager E-Postala Paylaş Yazara e-posta gönder
Benzer makaleler Google Scholar |