Halkımızda serum apolipoprotein E konsantrasyonları: Dislipidemi ve metabolik sendroma ilişkin genotipe ek bilgiAltan Onat1, Altan Onat2, Gülay Hergenç3, Erkan Ayhan4, Zekeriya Kaya5, Zekeriya Küçükdurmaz6, Serkan Bulur7, Günay Can2, Nihan Erginel Ünaltuna81Türk Kardiyoloji Derneği 2İ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi 3Yıldız Teknik Üniversitesi, Biyoloji Bölümü 4Siyami Ersek Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Merkezi, 5Kartal Koşuyolu Yüksek İhtisas Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü 6Gaziantep Üniv. Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı 7Düzce Üniv. Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı 8İstanbul Üniversitesi Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü Genetik Anabilim Dalı
Amaç: Serum apolipoprotein E (apoE) düzeylerinin genel nüfusta dislipidemi ve metabolik sendromla (MS) ilişkisi ve apoE genotipinden bağımsızlık derecesi araştırıldı. Çalışma planı: Serumda apoE konsantrasyonları ölçülmüş ve yetişkinlerimizin rastgele bir örneklemini oluşturan bireyler kesitsel biçimde incelendi. Metabolik sendrom tanısında erkekte abdominal obezite için modifikasyonlu ATP-III ölçütlerine uyuldu. Bulgular: Çalışmaya alınan 454 bireyde (222 erkek, 232 kadın; ort. yaş 54.1±9.6) ortanca (çeyrek dilimlerarası) serum apoE konsantrasyonu 3.93 (dağılım 1.75-5.82) mg/dl idi. ApoE değerleri erkek ε4 allel taşıyıcılarında, homozigot ε3 kişilere göre daha yüksek bulundu. Çokdeğişkenli analizde, üç grupta toplanan apoE genotipi apoE düzeylerinin belirleyicisi; serum apoB düzeyleri de majör bir kovariyat olarak belirlendi. Lojistik regresyon analizinde, apoE düzeyinin ikiye katlanmasının apoE polimorfizminden bağımsız şekilde total kolesterol ile, yüksek apoB (OR 4.54, %95 GA 2.83; 12.3) ve trigliserid/HDL-kolesterol dislipidemisi (OR 2.82, %95 GA 1.67; 5.18) ile ilişkili olduğu görüldü. ApoE düzeyinin ikiye katlanması, her iki cinsiyette uygun ayarlamalardan sonra MS ile ilişkili (OR 1.72, %95 GA 1.24; 2.38) bulundu. Sonuç: Yetişkinlerimizde apoE konsantrasyonları, apoE polimorfizminden bağımsız şekilde, serum total kolesterol, hiperapoB ve aterojen dislipidemi ile bağlantılıdır. Seviyeler MS ile de anlamlı ve bağımsız biçimde ilişkilidir. Erkek ε4 allel taşıyıcılarının apoE konsantrasyonları ε3 homozigotlardan düşük olmayıp, bunun apoE ve apo B düzeyleri arasında bağlantıya yol açtığı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Allel, apolipoprotein B, apolipoprotein E; kolesterol, LDL; dislipidemi; genotip; metabolik sendrom X
Serum apolipoprotein E concentrations among Turks: information additive to genotype relative to dyslipidemia and metabolic syndromAltan Onat1, Altan Onat2, Gülay Hergenç3, Erkan Ayhan4, Zekeriya Kaya5, Zekeriya Küçükdurmaz6, Serkan Bulur7, Günay Can2, Nihan Erginel Ünaltuna81Turkish Society Of Cardiology, Istanbul 2Cerrahpaşa Medical Faculty, Istanbul University, Istanbul 3Biology Department, Yıldız Technical University, Istanbul 4S. Ersek Center For Cardiovascular Surgery, Istanbul 5Cardiology Department, Kartal Koşuyolu Hospital, Istanbul 6Cardiology Department, Gaziantep University Medical Faculty, Gaziantep 7Cardiology Department, Düzce U. Medical Faculty, Düzce 8Department Of Genetics, Institute For Experimental Medical Research, Istanbul University, Istanbul
Objectives: We investigated the relationship of serum apolipoprotein E (apoE) levels with dyslipidemia and metabolic syndrome (MS) in the general population and their degree of independence of the apoE genotype. Study design: This cross-sectional study included a random sample of Turkish adults whose serum apoE concentrations were measured. Metabolic syndrome was defined with the ATP-III criteria with modification for male abdominal obesity. Results: Of 454 participants (222 men, 232 women; mean age 54.1±9.6 years), the median serum apoE concentration was 3.93 mg/dl with an interquartile range of 1.75 to 5.82 mg/dl. Higher apoE concentrations were found in male carriers of the ε4 allele than homozygous ε3 subjects. Multivariate analysis showed the apoE genotype (grouped into 3) as a determinant of apoE levels, and serum apoB levels as a major covariate. In logistic regression analysis, doubling of the apoE level showed significant associations, independent of the apoE polymorphism, with total cholesterol, elevated apoB (OR 4.54, 95% CI 2.83; 12.3) and triglyceride/HDL-cholesterol dyslipidemia (OR 2.82, 95% CI 1.67; 5.18). Doubling of the apoE level was also associated in both genders with MS (OR 1.72, 95% CI 1.24; 2.38), after adjustment for confounders. Conclusion: ApoE concentrations in Turkish adults are significantly linked to serum total cholesterol, hyperapoB, and atherogenic dyslipidemia, independent of the apoE polymorphism. They are also significantly and independently associated with MS. Male carriers of the ε4 allele have no lower apoE concentrations than homozygous ε3 individuals, suggesting a close link between apoE and apoB levels. Keywords: Alleles, apolipoproteins B, apolipoproteins E; cholesterol, LDL; dyslipidemias; genotype; metabolic syndrome X
Altan Onat, Altan Onat, Gülay Hergenç, Erkan Ayhan, Zekeriya Kaya, Zekeriya Küçükdurmaz, Serkan Bulur, Günay Can, Nihan Erginel Ünaltuna. Serum apolipoprotein E concentrations among Turks: information additive to genotype relative to dyslipidemia and metabolic syndrom. . 2007; 35(8): 449-457
Sorumlu Yazar: Altan Onat, Türkiye |
|