Konjestif Kalp Yetersizliğinde Serum Eritropoetin Seviyeleri ve Klinik, Hemodinamik, Hormonal Parametrelerle İlişkisi

EROL, M. Kemal; BOZKURT, Engin; AKÇAY, Fatih; ŞENOCAK, Hüseyin; KARAKELLEOĞLU, Şule; ATEŞAL, Sebahattin; ALP, Necip

M. Kemal EROL¹, Engin BOZKURT¹, Fatih AKÇAY², Hüseyin ŞENOCAK¹, Şule KARAKELLEOĞLU¹, Sebahattin ATEŞAL¹, Necip ALP¹

¹Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalları, Erzurum
²Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalları, Erzurum

Bu çalışma konjestif kalp yetmezliği (KKY) olan hastalarda serum eritropoetin (EPO) düzeylerinin tesbit edilen diğer hormonal değişiklikler, klinik ve hemodinamik parametrelerle ve hastalığın ciddiyetiyle ilişkisini ve tedavinin serum EPO seviyelerine etkisini araştırmak amacıyla yapıldı. Çalışmada KKY tanılı 76 hasta [New York Heart Association (NYHA) grup I n 15, NYHA grup II n : 21, NYHA grup III n : 20, NYHA grup IV n : 20] ve 20 sağlıklı gönüllüde serum EPO, aldosteron, plazma renin aktivitesi (PRA) ve plazma atrial natriüretik faktör (ANF) seviyeleri tesbit edildi. Serum EPO seviyeleri kontrol grubunda en düşüktü ve KKY'li hastalarda NYHA grup I'den NYHA grup IV'e doğru artma gösterdi. NYHA grup III ve NYHA grup IV'deki artışlar kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı bulundu (sırasıyla P < 0.001, P < 0.001). Multipl regresyon analizinde artan serum EPO seviyeleri ile PRA (P<0.02), plazma ANF konsantrasyonu (P<0.005) ve serum aldosteron seviyeleri (P<0.05) arasında anlamlı pozitif yönde ilişki saptandı. Diüretik + digital + angiotensin konverting enzim inhibitörü kombine tedavisinde 21 gün sonra ölçülen serum EPO seviyelerinin anlamlı derecede azaldığı (P<0.001) ve sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonlarının arttığı (p<0.001) tesbit edildi. Sonuç olarak; KKY'de serum EPO seviyelerinin hastalığın ciddiyeti ile ilişkili olarak arttığı ve yetmezliğin etkin tedavisi ile azaldığı tesbit edildi. Serum EPO seviyelerindeki artmanın KKY'de ortaya çıkan endokrin cevabın bir parçası olduğu ve doku hipoksisinin bir göstergesi olarak tedavi etkinliğinin takibinde kullanılabileceği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler:

This study was performed in patients with congestive heart failure (CHF) to investigate the relationship between serum erythropoietin (EPO) levels and other neurohormonal changes, elinical and hemodynamic parameters, severity of the disease and also the effect of treatment on EPO levels. It was carried out in 20 healthy subjects and 76 patients with congestive heart failure admitted to Cardiology Department of Medical Faculty of Atatürk University between July 1995 and February 1996. Patients with CHF were elassified according to New York Heart Association (NYHA) elassification as group I (n= 15), group II (n=2 ı), group III (n=20) and group IV (n=20). Serum EPO, aldosterone and plasma atrial natriuretic factor (ANF) levels, plasma renin activity (PRA) were measured in all groups. Serum erythropoietin levels were found to be higher in patients with CHF than in controls and increased progressively from group I to IV. Serum EPO levels were significantly higher in both group III and IV patients than in the control group. (pKeywords: Erythropoietin, congestive heart failure

M. Kemal EROL, Engin BOZKURT, Fatih AKÇAY, Hüseyin ŞENOCAK, Şule KARAKELLEOĞLU, Sebahattin ATEŞAL, Necip ALP. Blood Levels of Erythropoietin in Congestive Heart Failure and Relationship to Clinical,Hemodynamic and Hormonal Profiles. . 1998; 26(5): 279-283