Hemodiyaliz hastalarında atriyal fibrilasyon sıklığı ve belirleyicileri
Gürkan Acar1, Ahmet Akçay1, Ekrem Doğan2, İsmet Önder Işık3, Abdullah Sökmen1, Gülizar Sökmen1, Hayriye Sayarlıoğlu2, Sedat Köroğlu1, Alper Buğra Nacar1, Cemal Tuncer11Kahramanmaraş Sütçü İmam Ünivesitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Ana Bilim Dalı, Kahramanmaraş2Kahramanmaraş Sütçü İmam Ünivesitesi Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı, Kahramanmaraş
3Devlet Hastanesi, İç Hastalıkları Kliniği, Kahramanmaraş
Amaç: Bu çalışmada uzun dönem hemodiyaliz tedavisi gören hastalarda atriyal fibrilasyon sıklığı araştırıldı ve atriyal fibrilasyon için klinik ve ekokardiyografik risk faktörlerinin belirlenmesi amaçlandı.
Çalışma planı: Çalışmaya sistolik fonksiyonları bozulmamış olan ve uzun dönemdir (ort. 41.6±39.8 ay) hemodiyaliz tedavisi gören 183 hasta (93 erkek, 90 kadın; ort. yaş 52±17) alındı. Atriyal fibrilasyon varlığı elektrokardiyografi ile belirlendi ve hastalar atriyal fibrilasyon olup olmamasına göre iki gruba ayrıldı. Diyaliz uygulanmayan günlerde konvansiyonel ve doku Doppler ekokardiyografik inceleme yapıldı. İki grup klinik, laboratuvar ve ekokardiyografik veriler açısından karşılaştırıldı.
Bulgular: Yirmi dört hastada (%13.1) atriyal fibrilasyon saptandı. Atriyal fibrilasyonlu hastalar yüksek yaş (64.9±9.8 ve 49.9±16.6; p<0.001), yüksek koroner arter hastalığı sıklığı (%37.5 ve %10.7; p=0.008) ve düşük serum albümin düzeyi (3.6±0.4 ve 3.9±0.5 mgr/dl; p=0.015) açısından anlamlı farklılık gösterdi. Bu grupta ekokardiyografik verilerden sol ve sağ atriyum çapları (p<0.05), mitral ve/veya aortik kalsifikasyon sıklığı (p=0.033), sistolik pulmoner arter basıncı (38.1±6.1 ve 28.5±5.5 mmHg, p<0.001) ve E/E’ oranı (11.8±3.8 ve 8.8±4.7, p=0.008) anlamlı derecede artmış bulundu. Çokdeğişkenli lojistik regresyon analizinde, yaş (odds oranı 1.09; %95 GA 1.00-1.17; p=0.036) ve sağ atriyum çapının (odds oranı 1.19; %95 GA 1.05-1.35; p=0.008) atriyal fibrilasyon gelişimi için bağımsız etkenler olduğu görüldü.
Sonuç: Bulgularımız hemodiyaliz hastalarında yaş ve sağ atriyum çapını atriyal fibrilasyon gelişimi için bağımsız öngördürücü olarak öne çıkardı. Ayrıca, E/E’ oranı ve pulmoner arter basıncı bu hasta grubunda atriyal fibrilasyon gelişimi için yeni risk faktörleri olarak değerlendirilebilir.
The prevalence and predictors of atrial fibrillation in hemodialysis patients
Gürkan Acar1, Ahmet Akçay1, Ekrem Doğan2, İsmet Önder Işık3, Abdullah Sökmen1, Gülizar Sökmen1, Hayriye Sayarlıoğlu2, Sedat Köroğlu1, Alper Buğra Nacar1, Cemal Tuncer11Department of Cardiology, Kahramanmaras Sutcu Imam University, Kahramanmaras, Turkey2Division of Nephrology, Kahramanmaras Sutcu Imam University, Kahramanmaras, Turkey
3State Hospital, Department of Internal Medicine, Kahramanmaras, Turkey
Objectives: The aim of this study was to determine the prevalence of atrial fibrillation in long-term hemodialysis patients and to identify clinical and echocardiographic risk factors.
Study design: The study included 183 patients (93 males, 90 females; mean age 52±17 years) who had been on long-term hemodialysis treatment (mean 41.6±39.8 months) and had preserved systolic function. Atrial fibrillation was determined electrocardiographically and the patients were divided into two groups depending on the presence or absence of atrial fibrillation. Conventional and tissue Doppler echocardiographic examinations were performed on interdialytic days. Clinical, laboratory, and echocardiographic parameters were compared.
Results: Twenty-four patients (13.1%) had atrial fibrillation. Patients with atrial fibrillation significantly differed in terms of higher age (64.9±9.8 vs. 49.9±16.6 years; p<0.001), higher frequency of coronary artery disease (37.5% vs. 10.7%; p=0.008), and lower serum albumin level (3.6±0.4 vs. 3.9±0.5 mg/dl; p=0.015). Echocardiographic examination showed significantly increased left and right atrial diameters (p<0.05), higher incidence of mitral and/or aortic calcification (p=0.033), increased systolic pulmonary artery pressure (38.1±6.1 vs. 28.5±5.5 mmHg, p<0.001) and E/E’ ratio (11.8±3.8 vs. 8.8±4.7, p=0.008) in patients with atrial fibrillation. In multivariate logistic regression analysis, age (OR 1.09; 95% CI 1.00-1.17; p=0.036) and right atrial diameter (OR 1.19; 95% CI 1.05-1.35; p=0.008) were independent risk factors for the development of atrial fibrillation.
Conclusion: Our findings highlight age and right atrial diameter as independent predictors of atrial fibrillation in hemodialysis patients. In addition, the E/E’ ratio and pulmonary artery pressure may be considered new risk factors of atrial fibrillation in this population.
Sorumlu Yazar: Gürkan Acar, Türkiye
| ARAÇLAR |
 Tam Metin PDF Yazdır Alıntıyı İndir RIS EndNote BibTex Medlars Procite Reference Manager E-Postala Paylaş Yazara e-posta gönder
Benzer makaleler Google Scholar |