Türkiye’de hipertansiyon sıklığı ve kan basıncı verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu
Mustafa Kılıçkap1, Cem Barçın2, Hüseyin Göksülük1, Doruk Karaaslan3, Necla Özer4, Meral Kayıkçıoğlu5, Dilek Ural6, Mehmet Birhan Yılmaz7, Adnan Abacı8, Mustafa Arıcı9, Bülent Altun9, Lale Tokgözoğlu4, Mahmut Şahin101Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara2Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
3Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi, İstanbul
4Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
5Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İzmir
6Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul
7Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Sivas
8Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
9Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Nefroloji Bilim Dalı, Ankara
10Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Samsun
Amaç: Kardiyovasküler (KV) risk faktörlerinin profili yıllar içinde değişim gösterebilmektedir. Türkiye’de KV risk faktörlerinin son durumu ve yıllar içindeki değişimini değerlendirmek amacıyla epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme ve meta-analizi planlandı. Bu makalede hipertansiyon (HT) ve kan basıncına ait sonuçlar açıklanmaktadır.
Yöntemler: Son 15 yılda Türkiye’de yapılan epidemiyolojik çalışmalar Ovid Medline, Web of Science Core Collection ve ULAKBİM veritabanlarında tarandı. Ayrıca Sağlık Bakanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu, Kardiyoloji, Nefroloji ve Endokrinoloji Derneklerinin web sayfaları uygun araştırmalar açısından tarandı. Bölgesel çalışmalar çalışma dışı bırakıldı. Analize alınan araştırmalar kendi geliştirdiğimiz bir yanlılık (bias) skoru ile değerlendirilerek yanlılık riski yüksek ve düşük olarak iki gruba ayrıldı. HT prevalansı ve kan basıncı verileri kaba (crude) değerler olarak hesaplandı. Meta-analizde rastgele etkiler modeli (random effects model) kullanıldı. Prevalans ve kan basıncı değerlerindeki heterojeniteyi ve zamansal değişimi değerlendirmek üzere meta-regresyon yapıldı.
Bulgular: Makale seçiminde ve yanlılık skorlamasında iki araştırıcı arasındaki uyum mükemmel düzeydeydi (Kappa ≥0.95). HT prevalansı ile ilgili bilgi veren 7 (n=73218), kan basıncı bilgisini veren 8 (n=75879) çalışma bulundu. Çalışmalar arasındaki heterojenite yüksekti. 2003-2012 yılları arasında yapılmış olan bu çalışmaların yanlılık riski düşük olanlarının meta-analizinde HT kaba prevalansının kadınlarda erkeklere göre daha fazla olduğu, kan basıncı düzeylerinin her iki grupta benzer olduğu, hem HT prevalansında hem de kan basıncı değerlerinde azalma olduğu, buna rağmen hipertansif kişi sayısının 15 milyon civarında sabit kaldığı, kontrolsüz hipertansiyonu olanların sayısının azalmakla birlikte 11 milyon kişi düzeyinde olduğu saptandı.
Sonuç: HT sıklığı ve kan basıncı değerlerinde olumlu değişmeler olmasına rağmen HT halen önemli bir halk sağlığı problemi olmaya devam etmektedir.
Data on prevalence of hypertension and blood pressure in Turkey: Systematic review, meta-analysis and meta-regression of epidemiological studies on cardiovascular risk factors
Mustafa Kılıçkap1, Cem Barçın2, Hüseyin Göksülük1, Doruk Karaaslan3, Necla Özer4, Meral Kayıkçıoğlu5, Dilek Ural6, Mehmet Birhan Yılmaz7, Adnan Abacı8, Mustafa Arıcı9, Bülent Altun9, Lale Tokgözoğlu4, Mahmut Şahin101Department of Cardiology, Ankara University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey2Department of Cardiology, Health Sciences University Gülhane Training and Research Hospital, Ankara, Turkey
3Koç University Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey
4Department of Cardiology, Hacettepe University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey
5Department of Cardiology, Ege University Faculty of Medicine, İzmir, Turkey
6Department of Cardiology, Koç University Faculty of Medicine, İstanbul, Turkey
7Department of Cardiology, Cumhuriyet University Faculty of Medicine, Sivas, Turkey
8Department of Cardiology, Gazi University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey
9Department of Nephrology, Hacettepe University Faculty of Medicine, Ankara, Turkey
10Department of Cardiology, Ondokuz Mayıs University Faculty of Medicine, Samsun, Turkey
Objective: Cardiovascular risc factors may show significant changes over the years. A systematic review and meta-analysis of epidemiological studies conducted in Turkey was performed to assess the latest profile and temporal changes in cardiovascular risk factors. Presented here are the data on hypertension (HT) and blood pressure (BP).
Methods: Ovid Medline, the Web of Science Core Collection, and the Turkish Academic Network and Information Center (ULAKBIM) were searched for epidemiological studies conducted in Turkey during the last 15 years. In addition, the web pages of the Ministry of Health, the Turkish Statistical Institute, and associations of cardiology, nephrology, and endocrinology were searched for appropriate studies. Regional studies were excluded. The studies included were assessed with a bias score developed by our team, then categorized as having a low risk or a high risk of bias. The crude values of HT prevalence and BP were pooled using a random effects model. Meta-regression was performed to explain heterogeneity and to assess temporal changes.
Results: The agreement between the 2 authors on the selection and bias scoring of the studies was perfect (Kappa ≥0.95). There were 7 (n=73218) studies providing HT prevalence data, and 8 (n=75879) studies with BP data. The heterogeneity between the studies was high. Meta-analysis of the studies with a low risk of bias indicated that the crude prevalence of HT is higher in women, but that BP levels were similar in both sexes. The HT prevalence and BP value decreased between 2003 and 2012; however, the number of hypertensives stabilized at approximately 15 million, and the number of uncontrolled hypertensives, despite some decrease, was around 11 million.
Conclusion: Despite some improvement, HT is still an important public health problem in Turkey.
Sorumlu Yazar: Mustafa Kılıçkap, Türkiye
| ARAÇLAR |
 Tam Metin PDF Yazdır Alıntıyı İndir RIS EndNote BibTex Medlars Procite Reference Manager E-Postala Paylaş Yazara e-posta gönder
Benzer makaleler Google Scholar |