Abstract | Full Text PDF

Abstract | Full Text PDF

Tıp Etiği disiplinin Türkiye’deki gelişimi birkaç onyıla tarihlenebilir. Bu süreç görece kısa olsa da, alanın yapılanmasında, çalışmalarında ve etkinliklerinde var olan bazı temel sorunların devam ediyor olması, onun “sağlıklı” gelişimi önünde engel oluşturmaktadır. Sorunlarını bugüne taşıyan Tıp Etiği, ek olarak, günümüzde sağlığın piyasalaşması, akademik kapitalizm ve dünyada Biyoetik’in aldığı yönün talepleri karşısında kendisini var etmek üzere bir seçimde bulunmak durumundadır. Zamana ayak uydurmak, talep edileni sağlamak, varlığını pragmatik gereksinimler üzerinden haklı çıkarmaya uğraşmak
bir seçenek gibi görülebilir. Diğer seçenek ise, hizmetin içinde sağlık hakkının ve mesleki değerlerin doğal savunucusu olarak yer almak, makro politikaların etik sorunlarına etkisini görmek, eşitsizlikleri göz ardı etmemektir. Bu var oluşun nasıl inşa edileceği, dış etkenlerin belirleyiciliği ve Tıp Etiği’nin nasıl bir alana evrileceği üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olacaktır.

The development of Medical Ethics field in Turkey could be dated back to a few decades. Even though this period of time is relatively short, it is still possible to claim that the inherent problems related to its structure, studies, and activities hamper its “healthy” development. Medical Ethics in Turkey, in addition to the burden of those problems, faces to the demands of commercialisation of healthcare, academic capitalism, and the mainstream Bioethics today. It is at a crossroad where a decision should be made in
order to form its future existence. Adapting to the zeitgeist, providing merely what is demanded, justifying itself over pragmatic needs might be an option. To be a part of healthcare as the natural advocate of right to health and professional values, considering the effects of macro level policies and inequities on the nature of ethical problems is the other one. The position which would be taken will surely have a significant effect on
the evolution of Medical Ethics field along with the other major determinants.

Abstract | Full Text PDF

Bu makalede Türkiye’deki tıp etiği tartışmalarını şekillendiren iki temel eksenin tanımlanması ve eleştirel bir gözle değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Söz konusu eksenlerden ilki, kuramsal temel olarak Marksist düşünceye dayanmakta ve kendini büyük ölçüde solda konumlandıran politize bir söylem doğrultusunda yapılandırılmaktadır. Buna karşılık, ikinci eksen ağırlıklı olarak akademik biyoetik çevreleri tarafından tercih edilmekte ve bu eksende tartışmalar liberal siyaset felsefesinden etkilenmiş olan Anglo-Amerikan biyomedikal etik (AABE) ekolünün kavramları ve argümanları doğrultusunda yapılandırılmaktadır. Makalede her iki eksenin vurguladığı temel unsurlar açıklanmış, ayrıca her iki eksenin zayıf kaldığı ve sorunlu olduğu noktalar da ele alınmıştır. Ek olarak, Kıta Avrupası ve Anglo-Saxon düşüncesinin temsilcileri konumunda olan ve ilki daha çok toplumcu, ikincisi ise daha çok bireyci niteliklere sahip gözüken bu iki eksen arasındaki potansiyel çatışmalar ve çatışmanın ardındaki olası nedenler de incelenmiştir. Son olarak, her iki eksenin önemli sorunları olduğu, bu nedenle de Türkiye’de alternatif eksenlere ve perspektiflere ihtiyaç duyulduğu vurgulanmış ve vicdan kavramı temelinde kurgulanabilecek olası bir üçüncü eksenin yapılandırılmasına ilişkin önerilere yer verilmiştir.

This article aims to examine the two main axes that shape the medical ethics discourse in Turkey. The first of the axes in question relies on Marxist theory as its theoretical basis and is structured through a leftist political rhetoric. On the other hand, the second axis is preferred by the academic bioethics circles and the discourse is usually structured by the concepts and arguments of Anglo-American school of biomedical ethics, which has been influenced by the liberal political philosophy. The article explains the key aspects
emphasized in these two axes of thought, as well as their weak points and problems. In addition, the potential conflicts between these two axes representing the Continental European and Anglo-Saxon schools of thought (with the former apparently possessing mostly communitarian and the latter having mostly individualist implications) and the possible reasons underlying these conflicts have also been explored. Finally, the need for alternative axes and perspectives is emphasized and suggestions are offered for constructing a possible third axis that can be based on the concept of conscience.

Abstract | Full Text PDF

Bağımsız, tikel varoluşa sahip birey, benliğinin bilincine sahip olarak kendi kararlarını verebilmekte ve bu kararları doğrultusunda eyleyebilmektedir. Bu özellikler mahremiyet kavramının temellendirilmesini sağlamakta, böylece mahremiyet özerk kişi olmanın temel niteliklerinden biri haline gelmektedir. Mahremiyet kavramının bu bağlamda ele alınması sadece özel alana işaret eden bir kavram boyutunu aşmasına neden olmaktadır. Böylece mahremiyet, hem özgürlük bilinci gereği kendi kendini belirleme, hem de kendisi dışındaki çevreyi kendi ilgisine göre kontrol etme anlamına gelmektedir. Kişisel verilerin korunması, bilgi güvenliğinin sağlanması mahremiyet kavramı içinde yer alarak birey
olmanın olanağını sağlayan bileşenlerden kabul edilir, ulusal ve uluslararası belgelerde konunun önemine vurgu yapılır ve gerekli yaptırımlar oluşturulur. Hassas veri olarak kabul edilen kişisel sağlık bilgilerinin korunmasının, sağlık hakkının elde edilmesi, hekimlik mesleğinin temel değerlerinden olan sır saklama sorumluluğunun ve güvenin sürdürülmesi açısından ayrı bir önemi söz konusudur. Tüm bu değerlendirmelere karşın Türkiye’de bireylerin tüm sağlık bilgileri kendileri bilgilendirilmeksizin, onamları alınmaksızın toplanmakta, depolanmakta ve yaygınlaştırılmaktadır. Bu makalede, mahremiyet ve sağlık hakkının örselenmesine neden olacak, birey olma olanağını zedeleyecek bu yaklaşım insan hakları bağlamında ele alınarak irdelenmektedir.

An individual, being independent and having a particular existence, consciously makes his/her decisions and acts upon. Such characteristics lay the foundations of the privacy concept. Thus, privacy becomes a fundamental feature of becoming an autonomous person. Considering the privacy concept within this respect, leads privacy to transcend its dimension highlighting merely the private sphere. Therefore, privacy means self-determination in accordance with liberty consciousness as well as controlling the outer sphere in accordance with his/her interest. Protecting personal data and ensuring information security are involved in the concept of privacy and deemed as components enabling change of being an individual. National and international certificates emphasize on importance of this issue and necessary related sanctions have been imposed. Protection of personal health information, considered as sensitive data, has a distinct importance in terms of gaining health right, keeping the secret and sustaining the confidence, which are among fundamental values of profession of medicine. In spite of all these assessments, all health information of individuals in Turkey have been collected, stored and extended without informing them and taking their consent. This study examines this approach, which will cause to tumble privacy and health rights and damage change of being individual, within context of human rights.

Abstract | Full Text PDF

Psychiatric research abuse at the University of Minnesota

Psychiatric research abuse at the University of Minnesota

Abstract | Full Text PDF

AMAÇ: Bu çalışma, organ aktarımı merkezlerine ait internet sitelerinde yer alan bilgilerin tıp etiği
açısından değerlendirilmesi amacıyla planlanmış niteliksel bir araştırmadır.
YÖNTEMLER: Sağlık Bakanlığı’nın konuya ilişkin yönergesinde yer alan merkez isimleri ve “organ nakli merkez(ler)i” anahtar terimleri Google arama motoruna girilmiş, ulaşılan organ nakli merkezlerinin internet sitelerindeki bilgiler incelenmiştir. İki tıp etiği uzmanının birbirinden bağımsız olarak yaptığı değerlendirme sonucunda, her iki uzmanın da ortak olarak sorunlu ifadelerin yer aldığı yönünde değerlendirme yaptığı toplam 12 site tespit edilmiştir. Sorunlu ifadelere yer verdiği tespit edilen 12 sitenin yalnızca biri kamu kurumu olup, diğerleri ise özel sektördeki merkezlerdir.
BULGULAR: Toplam 12 merkezin sitesinde yer alan ve tıp etiği açısından sorunlu bulunan ifadeler, araştırmacılar tarafından “Merkezlerin kendilerini tanıtırken kullandıkları iddialar”, “merkezlerin sağlık çalışanlarını tanıtırken kullandıkları iddialar”, “laparoskopik yönteme
ilişkin iddialar” ve “tek böbrekle yaşama ilişkin iddialar” isimli 4 farklı başlık altında sınıflandırılmıştır. İfadelerde, merkezlerin kişileri bilgilendirmekten çok reklam yapma çabalarının ön plana çıktığı ve özellikle canlı vericiden organ aktarımının tıp etiği ve hukuku açısından duyarlı olunması gereken unsurlara dikkat edilmediği gözlenmiştir. Tarafsız ve eksiksiz bilgi verme amacına yönelik olmayan, kurumların çıkarını ön planda tutan ve canlı vericiden organ bağışını teşvik etmeye yönelik biçimde yazılmış ifadelere yer verildiği saptanmıştır.
SONUÇ: Organ aktarımı merkezlerine ait internet sitelerinde yer alan bilgilerin denetlenmesi
ve bu sürecin öncelikli olarak özel sektördeki kurumlara yönelik biçimde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Organ nakli merkezi yöneticilerinin ve çalışanlarının özellikle canlı vericiden organ naklinin etik ve hukuk boyutlarına ilişkin bilgilerin ve duyarlılığın da arttırılmasının da bu konuda olumlu katkı yapabileceği sonucuna varılmıştır.

OBJECTIVE: This study was planned as a qualitative one that aimed to evaluate the information on the web sites of Turkey’s organ transplantation centers from the perspective of medical ethics.
METHODS: The name of organ transplantation centers listed in the relevant directive issued by the Ministry of Health and the terms “organ transplantation center(s)” were used with the Google internet search engine. The information presented in the web sites accessed was evaluated with regard to medical ethics. At the end of the
evaluation process performed independently by two different medical ethicists, the results were compared and the 12 sites considered to contain ethically problematic statements according to both of the researchers were detected. Of these 12 sites, only one was a public center, while the rest were institutions in the private sector.
RESULTS: A total of 12 web sites were found to include ethically problematic statements which were
classified under 4 different titles consisting of “Claims used by the centers to promote themselves”, “claims used by the centers to promote their health care professionals”, “claims regarding the laparoscopic method” and “claims regarding life with one kidney”. Statements in the sites were observed to have been aimed for advertising rather than informing, whereas the ethically and legally sensitive aspects of the process and particularly of living organ donation seemed to have been neglected. Statements containing one-sided, selective or incomplete information and claims written to promote the interest of the centers and incentivize living organ donation were detected.
CONCLUSION: The informational content of the web sites of organ transplantation centers must be audited and private sector institutions should be prioritized in the process. It has also been concluded that efforts to increase the knowledge and sensitivity of the administrators and health care professionals of organ transplantation centers with regard to the ethical and legal aspects of the issue, and particularly of living organ donation, can make a positive contribution to this issue.

Abstract | Full Text PDF

AMAÇ: Anatomi öğretim elemanlarının kadavrayı nasıl algıladıklarını, ona yönelik nasıl bir yaklaşım benimsediklerini ve öğrenci-kadavra ilişkisi konusunda nasıl bir düzen öngördüklerini belirlemektir.
YÖNTEMLER: Eğitimde kadavra kullanımı hakkındaki görüşleri belirlemeye yönelik olarak, her birine benimseme derecesine göre sıfır-on arası puan verilmesi istenen 18 ifadenin yer aldığı bir veri toplama hazırlanmış ve Türkiye ölçeğinde, elektronik ortamda anatomi öğretim elemanlarına ulaştırılmıştır. Derlenen veriler bilgisayar ortamında frekans (yüzde) ve ortanca değer üzerinden değerlendirilmiş, grup karşılaştırmalarında Mann Whitney U ve Kruskal-Wallis testleri kullanılmıştır.
BULGULAR: Araştırmaya katılan 35 fakülteden 80 öğretim elemanı katılmıştır. Katılımcıların % 88,80’i mezuniyet öncesi eğitimi, % 98,80’i mezuniyet sonrası anatomi eğitimi sırasında kadavra üzerinde çalışmıştır ve % 83,80’i halen kadavra üzerinde eğitim vermektedir. Katılımcıların en fazla benimsediği görüş, insan bedeninin canlıyken de öldükten sonra da değerli ve saygıdeğer olduğudur (9,87 ± 0,56). En az benimsenen görüş ise anatomi eğitiminde üç boyutlu modelleme veya maket üzerinde çalışmanın, kadavra üzerinde çalışmaya göre üstün olduğudur (1,04 ± 1,47). Kadavraların eğitim dönemi sonunda törenle defnedilmesinin uygun olacağını erkek katılımcılar kadınlara göre (p=0,016); kadavra üzerinde çalışmanın öğrencilerin ölü insan bedeni ve ölüm hakkındaki olumsuz önyargılardan kurtulmasını sağlayacağını doçent katılımcılar profesörlere göre (p=0,009), kadavra kullanımının hekim adayının mesleki kimlik gelişimine katkıda bulunacağını yaş ortalaması yüksek katılımcılar düşük olanlara göre (p=0,022) daha fazla benimsemektedir.
SONUÇ: Katılımcılar kadavrayı insani ve eğitimsel yönden önemsemekte; ona değer atfederek ve saygı duyarak yaklaşmakta; öğrencilerin özelde insan anatomisini öğrenme, genelde hekim kimliğini kazanmada ondan yararlandığını ve ona saygıyla yaklaşması gerektiğini düşünmektedir.

OBJECTIVE: The aim of this study is to evaluate the concept and perception of cadaver of anatomy instructors and to determine how they idealize the optimal student-cadaver relationship.
METHODS: In order to determine the opinions of Turkish anatomy instructors, a data collection form including 18 statements was prepared and opened their online access. Participants were asked to express their adoption degree by giving a score between zero and ten for each statement. Data were evaluated by proportions and mean values and group comparisons were done by using Mann Whitney U and Kruskal-Wallis tests. Data were analyzed using the statistical package SPSS v.11.5 for Windows. The p values less than 0.05 were regarded as significant.
RESULTS: The participants were 80 instructors from 35 different medical faculties; 88.8% of them
declared that they studied on cadavers during their undergraduate and 98.8% during their postgraduate education, and 83.8% of them declared that they perform anatomy teaching by utilizing cadavers. The view most strongly adopted by participants was that the human body alive or dead is substantial and respectable. The view least strongly adopted by participants was that 3D modeling and/or studying on anatomical models is superior than studying on cadavers. Organizing a ceremony to bury the cadaver is more strongly adopted by male participants (p=0.016). Accepting that cadaveric studies will be helpful to eliminate negative prejudice of students regarding death and dead human body, was more strongly adopted by associate professors (p=0.009). Accepting that cadaveric studies will contribute to the development of professional identity of students was adopted more by older participants (p=0.022).
CONCLUSION: In the point of view of participants cadavers are valuable and respectable, and have humanistic and educational importance. Cadaveric studies may be considered as a facility of learning human anatomy and also gaining physician identity for medical students, therefore they must have respect for cadavers according to participants.

Abstract | Full Text PDF

Abstract | Full Text PDF

Abstract | Full Text PDF